Technik weterynarii – co to takiego?
Zakres obowiązków technika weterynarii obejmuje opiekę na zwierzętami i podejmowanie czynności niewymagających specjalistycznej wiedzy lekarza medycyny weterynaryjnej. Osoba wykonująca ten zawód jest uprawniona do podawania leków zaleconych przez weterynarza oraz do przeprowadzania zabiegów higienicznych, dezynfekcji i dezynsekcji, pobierania próbek do badań laboratoryjnych (np. kału, moczu, krwi, treści żołądka). Technik weterynaryjny wykonuje też zabiegi fizykoterapeutyczne i posiada przeszkolenie do udzielania zwierzętom pierwszej pomocy w przypadku krwotoków i zadławień. Z Ustawy o zawodzie lekarza weterynarii wynika, że technik weterynarii nie może samodzielnie ordynować produktów leczniczych, może jedynie je podawać.
Ważnym elementem pracy technika weterynarii jest asystowanie weterynarzowi we wszystkich czynnościach leczniczych. Przewodnik po zawodach wydany przez Departament Rynku Pracy, Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej precyzuje podstawowe cele technika weterynaryjnego, jako asystenta weterynaryjnego, czyli pomoc lekarzowi weterynarii w wykonywaniu zabiegów leczniczych i profilaktycznych oraz samodzielne wykonywanie zabiegow leczniczych i pielęgnacyjnych zleconych przez weterynarza. Osoba pracująca na tym stanowisku pomaga podczas procedur medycznych związanych z diagnozą, leczeniem i profilaktyką, tudzież wykonuje czynności pielęgnacyjne. Technik najczęściej zajmuje się chorym zwierzęciem uprzednio przebadanym przez weterynarza, zgodnie z wydanymi zaleceniami co do dalszej terapii. Osoba taka podaje leki zarówno w postaci doustnej, jak i w postaci iniekcji domięśniowych, podskórnych i dożylnych. W sytuacji wystąpienia urazów technik zakłada i zmienia opatrunki oraz stosuje zalecone znieczulenie regionalne.
W czasie wykonywania swoich obowiązków technik posługuje się prostymi narzędziami medycznymi, jak: igły, strzykawki i nici chirurgiczne. Pomoc ma również formę kontroli temperatury ciała, tętna i liczby oddechów pacjenta oraz przygotowania zwierzęcia i sprzętu koniecznego do zabiegu operacyjnego. Asysta obejmuje sterylizację narzędzi, ułożenie i unieruchomienie zwierzęcia, oczyszczenie operowanego pola poprzez golenie sierści i odkażenie skóry. Technik weterynarii może również prowadzić chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, w tym dokonywać inseminacji i odebrać poród.
Technik weterynarii powinien dysponować wiedzą specjalistyczną obejmująca behawiorystykę, anatomie, fizjologię i podstawy farmakologii zwierząt. Musi także posiadać kompetencje pozwalające mu na wstępne zdiagnozowanie stanu zdrowia zwierzęcia.
Praca technika weterynarii nie ogranicza się do gabinetu weterynaryjnego, ale może odbywać się w miejscach hodowli zwierząt gospodarskich, jak chlewnie, stajnie, kurniki. Do kwalifikacji technika zalicza się obsługa ciągnika rolniczego z przyczepą.
Jeśli technik weterynarii asystuje lekarzowi weterynarii w gabinecie, to gros jego pacjentów stanowić będą zwierzęta domowe. Nie oznacza to jedynie kotów i psów, ale także wielką różnorodność zwierząt egzotycznych, wiec i w tej sferze technik musi posiadać podstawową wiedzę terapeutyczną.
Czas pracy technika weterynarii, podobnie jak weterynarza, jest elastyczny i może wymagać wykonywania obowiązków w nocy lub w święta.
Technik weterynarii – profil kandydata?
Warunkiem koniecznym w zawodzie technika weterynarii jest szacunek wobec zwierząt i natury. Osoba wykonująca ten zawód musi opierać swoje obowiązki na trosce i empatii względem zwierząt. W przeciwnym razie szybko dopadnie ją znudzenie i zobojętnienie, które odbije się na zdrowiu zwierząt oddanych jej pod opiekę. Odczuwanie potrzeby niesienia pomocy słabszym jest cechą, która bardzo ułatwi wykonywanie codziennych, często wymagających, obowiązków. Innym oczywistym wymogiem jest także brak strachu przed zwierzętami, ale nie brak ostrożności.
Pomocnym w pracy technika weterynarii jest zainteresowanie naukami przyrodniczymi i medycznymi oraz chęć ciągłego poszerzania wiedzy.
Duże znaczenie ma także dobra kondycja fizyczna, gdyż praca ze zwierzętami, szczególnie dużymi, wymaga użycia siły fizycznej, np. podczas zabiegów lub aby przetransportować pacjenta o sporych gabarytach. Odporność psychiczna to kolejna istotna cecha technika weterynarii. Podczas wykonywania obowiązków często spotyka się bardzo cierpiące zwierzęta, ale konieczne jest zachowanie profesjonalizmu i panowanie nad emocjami. Ważna jest także spostrzegawczość i cierpliwość, zwierzęta niestety zazwyczaj nie rozumieją zasadności przeprowadzania procedur medycznych i nie zawsze współpracują z personelem. Technik powinien również postępować dokładnie i zgodnie z instrukcjami weterynarza, aby przez pośpiech nie pogorszyć stanu pacjenta.
Wymiarem pracy technika weterynarii, o którym nie można zapominać jest praca z ludźmi. Praca w gabinecie weterynaryjnym wymaga bezproblemowej współpracy. Jednak głównym aspektem jest kontakt z opiekunami zwierząt, niezbędne są więc kompetencje interpersonalne i empatia.
Istnieją przeciwwskazania do podjęcia pracy jako technik weterynarii. Trudności w wykonywaniu tego zawodu mogą mieć osoby cierpiące na alergie, przewlekłe choroby układu oddechowego lub choroby układu ruchu.
Zakres kształcenia techników weterynarii
Edukacja technika weterynarii obejmuje wiele dziedzin i wymaga od kandydatów dużego nakładu pracy własnej. Nauka rozpoczyna się od anatomii i fizjologii, poznawanej nie tylko w teorii, ale i podczas zajęć praktycznych. Kolejnym etapem są zajęcia dotyczące diagnostyki chorób i pielęgnacji zwierząt, które pozwolą przyszłym technikom na aktywne asystowanie w pracy weterynarza. Zajęcia edukują również w zakresie chowu, hodowli i przeprowadzaniu zabiegów na zwierzętach gospodarskich, takich jak inseminacja i odbieranie porodów. Program nauczania obejmuje elementy wiedzy administracyjnej niezbędne w pracy technika weterynarii, np. co to jest kontrola i nadzór weterynaryjny. Zawiera też informacje o tym jak dbać o higienę zwierząt rzeźnych i bezpieczeństwo mięsa.
Zajęcia na kierunku technik weterynarii pozwalają na zdobycie wiedzy o działalności gospodarczej w weterynarii i prowadzeniu produkcji zwierzęcej, w tym usług inseminacyjnych.
Program nauczania adresowany do techników i placówek realizujących kwalifikacyjne kursy zawodowe powinien zawierać następujące przedmioty:
– biologia (zakres rozszerzony),
– chemia (zakres rozszerzony),
– anatomia i fizjologia zwierząt,
– anatomia i fizjologia zwierząt w praktyce,
– choroby i pielęgnacja zwierząt,
– diagnostyka zwierząt,
– chów i hodowla zwierząt,
– inseminacja zwierząt,
– higiena zwierząt rzeźnych,
– administracja weterynaryjna, analityka weterynaryjna,
– kontrola i nadzór weterynaryjny,
– prowadzenie produkcji zwierzęcej i usług inseminacyjnych,
– zabiegi weterynaryjne.
Nieodzownym elementem kształcenia techników weterynarii są praktyki zawodowe odbywane indywidualnie w rzeczywistych warunkach przyszłej pracy.
Czas nauki i egzamin kwalifikacyjny
Kształcenie w zawodzie technik weterynarii prowadzone jest w technikum lub w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych (KKZ). Kwalifikacyjny kurs zawodowy trwa zazwyczaj dwa lata, i może odbywać się w trybie stacjonarnym, wieczorowym lub zaocznym. Po zakończeniu nauki absolwent może przystąpić do zewnętrznego egzaminu kwalifikacyjnego do zawodu technik weterynarii, organizowanego przez Okręgową Komisje Egzaminacyjną. Egzamin jest nieobowiązkowy. Nauka kończy się otrzymaniem świadectwa MEN i tytułu technika weterynarii.
Istnieją trzy kwalifikacje zawodowe odnoszące się do zawodu technika weterynarii: kwalifikacja R.9., R.10. i R. 11.. Kwalifikacja R.9. oznacza prowadzenie chowu, hodowli i inseminacji zwierząt. Kwalifikacja R.10. oznacza wykonywanie czynności pomocniczych z zakresu usług weterynaryjnych. Kwalifikacja R.11. to wykonywanie czynności pomocniczych z zakresu realizacji zadań inspekcji weterynaryjnej.
Technik weterynarii – miejsce pracy i perspektywy rozwoju
Miejscem pracy technika weterynarii może być gabinet weterynaryjny, laboratorium weterynaryjne, ogród zoologiczny, schronisko dla zwierząt, organy inspekcji weterynaryjnej lub gospodarstwo rolne. Technicy najczęściej wybierają pracę w lecznicy dla zwierząt, w roli asystenta weterynarza. Praca dla technika weterynarii znajdzie się także na fermach przemysłowych, czy w zakładach przetwórstwa mięsa. Osoba dysponująca tym wykształceniem może prowadzić samodzielną działalność gospodarczą i zajmować się m.in. hodowlą psów lub kotów rasowych. Pracodawcami chętnie zatrudniającymi techników weterynarii są również firmy z sektora agrobiznesu.
Wykształcenie, które zdobywa technik weterynarii ma wartość międzynarodową i możliwe jest znalezienie posady poza granicami kraju. Szkoły kształcące w tym zawodzie często mają w swym programie język obcy zawodowy.
Wady i zalety pracy technika weterynarii
Technik weterynarii jest idealnym zawodem dla osoby, która zawsze marzyła o pracy ze zwierzętami, która opierając się na swojej wiedzy i umiejętnościach chce im nieść pomoc i ulgę w cierpieniu. Jest to także dobry sposób na sprawdzenie swoich sił dla osób, które w przyszłości chcą kształcić się na kierunku medycyna weterynaryjna. Pomagając weterynarzowi można zyskać bezcenną wiedzę i doświadczenie oraz przekonać się czy aby na pewno jest to właściwa droga zawodowa.
Technik weterynarii jest zdecydowanie zajęciem, które nie pozwala na popadniecie w rutynę. Codzienny kontakt z różnymi pacjentami i opiekunami pacjentów nie pozwala na odczuwanie nudy. Każdy przypadek jest inny, a każdy gatunek zwierząt wymaga innego zestawu wiedzy i umiejętności. Nie jest to także praca przy biurku, bo bardzo często wymaga dojazdu do pacjenta.
Technik weterynarii, jak każdy zawód medyczny, wymaga ciągłego rozwoju i aktualizacji wiedzy. Konieczne jest uczenie się nowych rzeczy, m.in. obsługi stale unowocześnianych urządzeń monitorujących i pomiarowych oraz programów komputerowych wspierających diagnostykę.
Wadą pracy w zawodzie technika weterynarii może być ciągły kontakt z trudnymi emocjonalnymi sytuacjami. Cierpienie zwierząt i ich opiekunów wymaga, z jednej strony, dużej wrażliwości, ale także spokoju i opanowania. Nadmierna emocjonalność utrudnia wykonywanie czynności w sytuacjach, gdy liczy się czas i precyzja.